Emperyalizm, sözcük olarak imparatorlukla aynı kökten. Ancak bu şaşırtmasın. Sözcüğün esas kökeni Latince “imperare” mastarı. “Hakim olmak, hükmetmek” anlamlarına geliyor. Emperyalizm sözcüğünün siyasi literatürde kullanılması ise 19. yüzyıl başlarında ortaya çıkıyor. Napolyon’un başka ülkeleri fethetme çabaları için kullanılıyor. 19. yüzyılın son çeyreğinde ise, İngiliz hükümetlerinin sömürgeci (kolonyal) politikaları için kullanılıyor. 20 yüzyıl başlarında “Tekelci Kapitalizm”in ortaya çıkmasıyla birlikte günümüzdeki anlamını kazanıyor. Bugün emperyalizm sözcüğü ile tekelci kapitalizm sözcüğü eşanlamlıdır. Lenin, emperyalizm için, “kapitalizmin en üstün ve en son gelişme aşaması” diyor.
Kolonyalizm (Sömürgecilik), sanayi devriminin ortaya çıkması, diğer bir deyişle kapitalizmin gelişmeye başlamasıyla birlikte ve keşiflerle yayılıyor. Ancak sömürgecilik politikası da 19. yüzyılın son çeyreğinde tam anlamıyla vahşi bir ava dönüşüyor. İlk kapitalist ülkelerden İngiltere ve Fransa 19. yüzyılın ortalarına kadar Asya, Amerika ve Afrika’da çok geniş alanları kolonileştirmiş ve en önemli yerleri ele geçirmiş durumdalar. Bu yüzyılın sonunda ise, kapitalistler arasında sömürge kapma savaşları başlıyor.
Sömürgelerde, sömürgeci kapitalist ülke kimse, onun doğrudan hakimiyeti var. Sömürgeciler bu ülkeleri doğrudan doğruya kendileri yönetiyorlar. Sömürge olan ülkeler, genellikle, yeraltı ve yerüstü zenginlikleri çok olan ülkeler. Hem bunlara el koyuyorlar, hem de işgücünü çok daha ucuza çalıştırarak, kendi ülkelerinde elde ettiklerinden çok daha fazla artı değer elde ediyorlar.
